Consuminderen en milieubewust bezig zijn tegenover een steeds groter wordende kapitalistische maatschappij waarin Black Friday hoogtij viert. Hoe denkt deze generatie over dit soort onderwerpen en kunnen zij een bijdrage leveren aan de milieukwestie vanuit het kleine kikkerlandje? In deze interviewreeks ga ik het gesprek aan met jongeren en ondernemers die deze kwestie overdenken en praat ik over hun initiatieven en ideeën. Want kunnen wij dit probleem oplossen of zijn wij enkel een druppel op een gloeiende plaat?
Als in maart de eerste zonnestralen doorkomen ben ik meestal een van de eerste die richting Zandvoort (lekker makkelijk met de trein vanuit Amsterdam) gaat om te genieten van een dagje strand. Het strand heeft iets magisch, rustgevend en hoe je het ook wendt of keert ik ben gewoon dol op de zon. Maar goed, wie niet?
Misschien wel het strand zelf? Meer mensen op het strand betekent namelijk ook meer afval en pastic. Je zou denken; troep gooi je na een dagje strand toch in de prullenbak? Niks is minder waar! Maar liefst 5 à 14 miljoen ton plastic afval plonst jaarlijks in zee.
Alleen al in de Noordzee drijven 150 miljoen plastic tasjes en andere stukken troep en jaarlijks komt daar nog eens 20.000 ton afval bij. Om even in de cijfers te blijven; afgelopen jaar spoelde 80 procent van het strandafval uit de zee weer terug aan. Dat is wel even schrikken he?
Om het bewustzijn van dit probleem te vergroten en het probleem zo dicht mogelijk bij de bron aan te pakken wordt jaarlijks, tijdens de eerste zondag van de lente, de Eneco Clean Beach Cup georganiseerd. Samen met diverse surf-en beachclubs, verspreid over de Belgische en Nederlandse kust, wordt de hele kustlijn in een keer schoongeveegd, tijdens een grote strand schoonmaak.
Om meer te weten te komen over bovenstaande besluit ik, voorafgaand aan de Eneco Clean Beach Cup 2022, langs te gaan bij een van de deelnemers, The Spot, welke al vanaf 1999 een begrip is, in Zandvoort aan Zee.
Wanneer ik aan kom lopen valt meteen het bord bij de afrit op. Met grote hoofdletters staat in zes dingen; connecting people, teaching how to surf, organizing and hosting original events, inspiring people to push limits, preparing healthy food, sharing love for the ocean, beschreven waar The Spot goed in is.
Eenmaal binnen word ik vriendelijk ontvangen door de bedrijfsleider Menne Bartlema. Aangezien ik, zoals altijd, nieuwsgierig ben vuur ik wanneer de koffie op tafel staat de eerste vraag op haar af.
‘Om maar meteen met het plastic probleem in huis te vallen, hoe zichtbaar is dit probleem is voor jullie?’
‘Het is enorm zichtbaar, vooral na een stranddag in het hoogseizoen. Er wordt zoveel achtergelaten. Het lijkt gemakzucht, waarschijnlijk omdat mensen denken dat het toch wel wordt opgeruimd. Wanneer ze geen prullenbak kunnen vinden doen ze alles in een zak en laten ze het staan. Maar ook sigaretten blijft een probleem. Het is zo gemakkelijk, maar ook zo slecht voor de natuur, om een sigaret uit te duwen in het zand. Het bewustzijn om niet iets achter te laten op het strand is er dus nog niet genoeg. Om dat bewustzijn te vergoten hebben we een korte periode mensen plastic en afval laten inleveren in ruil voor een gratis koffietje. Dat wierp op kleine schaal zijn vruchten af.’
‘Bewustwording van iets is altijd een goede start! Iets anders; ik las dat jullie het eerste ocean friendly restaurant van Nederland zijn. Daar wil ik meer over weten!’
‘Surfriders Foundation, een wereldwijde organisatie, heeft een duurzaam label, genaamd Ocean Friendly restaurant, ontwikkeld. Dit label willen ze groter maken, ook in Europa. Er zijn een aantal criteria zoals; geen rietjes, geen PET flessen, geen deksel op de take-away koffie, geen plastic roerstaafjes, geen saus saquet, om dit duurzame label, als strandtent, te krijgen.
Leuk om te noemen is dat wij sinds vorig jaar ook benoemd zijn als Pasticvrij Terras Zandvoort door We are Nature. Dit betekent dat wij geen gebruik meer maken van verwaaibaar plastic. Er waait zoveel plastic, zonder dat je het door hebt, het strand op, de zee in. Een voorbeeld van wat we nu doen is dingen, zoals ijsjes en koekjes, niet meer met plastic serveren. Wij halen de verpakking voordat we het product serveren eraf zodat het plastic echt in de prullenbak terecht komt.’
‘Goede stappen! En hoe zit het dan met de duurzaamheid op het gebied van jullie menukaart?’
‘Duurzaamheid gaat natuurlijk veel verder dan het bannen van plastic. Daarom werken we ook met een (h)eerlijke menukaart en met bewuste leveranciers.
Onze thee van Frank about Tea heeft plasticvrije zakjes. Door onze koffie van Bacchi te drinken kunnen de koffieboeren beter worden opgeleid en onze appeltaart van Het appeltaart Imperium komt van een sociale werkplaats. Het leukste initiatief vind ik die van de Oesterzwammerij. Zij halen onze koffieprut op, stoppen het in zakken en laten daar oesterzwammen op groeien. Van die oesterzwammen maken ze vegan oesterzwam bitterballen die hier bij The Spot weer op de menukaart staan.
Daarnaast proberen we zo veel mogelijk vegetarische gerechten te serveren, maar willen geen betweter zijn. Vlees en vis moet ook kunnen, maar met mate. Onze (h)eerlijke menukaart is voor 50% vegetarisch. Je kan dus ook gewoon een hamburger bestellen. Al is de bloemkoolburger veel mooier, en misschien wel lekkerder. Maar daar moet je zelf achterkomen.
Tot een paar jaar geleden was de poke bowl met tonijn onze bestseller. Commercieel gezien heel prettig, maar ocean friendly wat minder fijn. Toen moesten we natuurlijk een keus maken. Uiteindelijk hebben we besloten om de tonijn in te wisselen voor zalm. We proberen constant te kijken, onder andere door de viswijzer, welke vis het meest duurzaam is om te serveren. Tijdens de Clean Beach Cup BBQ serveren we bijvoorbeeld makreel.
Waar ik zelf heel blij van word is de tostada (gele en blauwe mais tortilla’s) met Oumph, een smaakvolle vleesvervanger. Die moet je straks eigenlijk even proeven, in het zonnetje, op het strand.’
‘Goede en coole initiatieven hoor! Nog even terug naar het Clean Beach Cup initiatief, welke ieder jaar op de eerste zondag van de lente plaatsvindt. Draagt het genoeg bij aan het probleem, of is het enkel een druppel op de gloeiende plaat?’
‘Het draagt zeker bij en dan vooral weer bij die bewustwording. De timing, voordat het seizoen begint, is ook heel goed. Wat men geleerd heeft, tijdens de grote strand schoonmaak, kan mooi worden toegepast tijdens het (hoog)seizoen. Wij hopen dat hierdoor weer de grote hoeveelheid afval op het strand minder wordt.
Daarnaast is het natuurlijk altijd leuker door middel van een gezellige en gezamenlijke activiteit; het strand opruimen, gevolgd door live muziek en een BBQ, dingen te leren en je steentje bij te dragen aan de natuur. Vanuit The Spot organiseren we wel vaker Beach Clean Ups, bijvoorbeeld ook tijdens onze surfcamps voor kinderen. Het is en blijft belangrijk om kinderen vrij vroeg al mee te geven dat je jouw afval altijd meeneemt van het strand en weggooit in de prullenbak. Dit moet gewoon een gewoonte worden voor iedereen.’
‘De laatste vraag alweer: hoe zit het met de gemeente Zandvoort, wordt deze ook steeds duurzamer?’
‘De gemeente Zandvoort probeert inderdaad ook steeds meer met duurzaamheid bezig te zijn. Plastic vrij Nederland werd door de gemeente Zandvoort opgepakt en ze ondersteunen ook bij de Eneco Clean Beach Cup. Alle kleine beetjes helpen, maar als ondernemer blijft het wel een uitdaging.
Wij kunnen wel de plastic rietjes weghalen, maar als ze twee strandtenten verder nog gewoon op de bar staan. Daarbij kost het ons meer geld om iets in een papieren bakje te verpakken. Op het moment dat wij het strand op gaan ruimen moeten we ook de container extra op laten halen, wat weer extra geld kost. Duurzaam ondernemen is gewoon duurder en het wordt ons niet altijd makkelijk gemaakt. Maar we zijn, mede ook door goede initiatieven, zoals dus onder andere de Clean Beach Cup, op de goede weg en dat is het belangrijkste.’
Als ik later, om 17:00, na een heerlijke stranddag, terug loop naar de trein voel ik dat ik door de zon, zee en het strand weer helemaal opgeladen ben. Ik besef mij dat de we veel te vaak de dingen die gratis en er gewoon zijn voor lief nemen, maar dat we daar eigenlijk veel zuiniger mee om moeten gaan.
Ben je door dit artikel geïnspireerd geraakt om ook jouw steentje bij te dragen? Iedere eerste zondag van de lente vindt de Eneco Clean Beach Cup plaats. Deelname is gratis en hartstikke leuk! Meer weten? Klik dan hier! Heb je vragen over dit artikel? Laat het dan weten in de reacties hieronder.
