Afgelopen zomer, tijdens mijn Rondje door Nederland word ik uitgenodigd door een van mijn volgers; Diana. Ze wil mij graag Breda en omstreken laten zien. Daarnaast wil ze mij een avond meenemen naar het vrijwilligersproject Buddy to Buddy, waar ze iedere woensdag avond bij helpt. Een prachtig project waar vluchtelingen in contact komen met de mensen in Breda.
Tijdens een drankje aan het water beland ik met haar in een persoonlijk gesprek. In dit gesprek komt naar voren dat Diana jarenlang last heeft gehad van een koopverslaving. Het verhaal raakt mij enorm en sluit perfect aan bij Daily Nonsense. Ik besluit haar over deze verslaving te interviewen.
Hoe is je koopverslaving begonnen?
Hoe het echt is begonnen weet ik niet precies. Wat ik wel weet is dat het in de jaren voor de diagnose erin is geslopen. Ik ben jarenlang gepest, ik hoorde nooit ergens bij, werd als laatste met moeite gekozen bij de gym en werd vaak geslagen en uitgescholden. De dagen dat ik op de fiets achterna ben gezeten, kan je ook mee tellen.
Thuis was de situatie ook niet altijd fijn. Er was vaak ruzie en mijn moeder was regelmatig ziek. Er was niet echt een thuis gevoel. Daarom zat ik vanaf mijn 14de vaak bij vriendinnen. Als we samen na school eten gingen kopen, kocht ik altijd wat.
Daarnaast wilde ik elke keer nieuwe kleding hebben. Als ik iets nieuws aan had, dan zagen vriendinnen dat. Ik kreeg complimenten en ik werd gezien. Op latere leeftijd ging ik daten, met mannen en ook daar ging ik weer kopen.
Dan word je 16, de pubertijd is bezig, je oma pleegt zelfmoord en je moeder krijgt een hersenbloeding. De tijd staat even stil, even lijk je te breken en toen was ik 18. Toch bleef ik alles verbloemen. Op mijn 18de leek het een gewoonte geworden.
De kleding in mijn kast bleef maar groeien, de festivals waren bijna elke twee weken, ik stapte 5x per week, naar school ging ik soms en uit eten deed ik met regelmaat. Mijn leven was leuk en ik voelde niks van die pijn en trauma’s. Het leven was mooi en ik voelde alleen maar blijdschap. Ik hoorde erbij. Ik had vriendinnen en ik werd niet gepest.
Ik denk dat er ergens, tussen al die pijnen, tussen al die momenten van overleven, de koopverslaving is geboren.
Wat was het ergste moment tijdens je koopverslaving?
Het is niet zozeer één moment geweest. Want toen die ene deurwaarder voor de deur van mijn ouderlijk huis stond, wist ik nog niet dat ik een koopverslaving had. Seconden ervoor voelde mijn leven gewoon prima. Ik dacht dat ik gelukkig en tevreden was maar diep onder een masker zat iets anders verscholen. Die deurwaarder zorgde voor de eerste scheuren in dat masker en dat ene kleine scheurtje zorgde ervoor dat ik in burn-out raakte. Ik was toen 24.
Ik ging in crisisopname en zat 2.5 maand intern. Hierna volgde 2.5 jaar therapie om alles te verwerken. In die tijd was de koopverslaving nog niet aan de orde. Wel die schulden maar we konden niet echt een oorzaak vinden.
Later zag ik steeds meer het patroon ontstaan en ik denk dat de ergste momenten waren. Momenten dat ik letterlijk geen geld meer had. Helemaal niks meer! Alles was op. Foetsie. Het niet durven uiten bij vrienden en familie. Bang voor die blikken. Bang voor die afwijzing. Bang om er maar iets over te vertellen. Niet weten of je de dag erop eten kon gaan komen. Hopen dat er iets werd gestort. Hopen dat je ergens nog 5 euro kon vinden. Die moment waren zo beangstigend.
Wanneer voelde je zelf dat je een koopverslaving had?
Ook hier is geen specifiek moment op te wijzen. Door de jaren heen, na mijn burn-out ben ik het gaan herkennen. Momenten dat ik me echt klote voelde, ging ik geld uitgeven. Ik ging niet alleen kleding shoppen maar ook uit eten, weekendjes weg boeken of gewoon een avond drankjes drinken in de stad (zoals ik al deed vanaf mijn 15de). Van dat alles voelde ik mezelf eventjes goed. Vaak was het een moment. Dat moment ging voorbij en daarna voelde ik me weer zo klote als voorheen. Wel had in die tijd geld uitgegeven waarvan ik eigenlijk rekeningen moest betalen.
Dit kwam steeds vaker voor totdat ik steeds meer het patroon begon te zien. Brieven begonnen weer op te stappelen en deurwaarders stonden weer voor de deur. Ik ging wat onderzoek doen op het internet en kwam steeds meer verhalen tegen van mensen zoals ik. Ik zag herkenning, maar dat zag ik ook bij mensen die verslaafd waren aan alcohol of drugs. Ik wilde net als hun, bepaalde pijnen niet meer voelen. Toen begon ik het te voelen, elke keer als ik geld uit ging geven. Het voelde niet meer zo bevredigend als eerst, want trauma’s waren voor een groot deel verwerkt. Ik had niet meer elke keer dat geluksgevoel nodig.
En toen één jaar later, kwam daar de diagnose: koopverslaving.
Hoe herken je een koopverslaving?
Laten we als eerste vooropstellen dat ik geen geleerde ben. Dit is uit mijn eigen ervaring. Wel weet ik dat geen een koopverslaving hetzelfde. Als ik naar mijn eigen patroon kijk, zie ik in het verre begin dat ik nooit ‘nee’ durfde te zeggen. Ik wilde erbij horen, want dat deed ik vroeger nooit. Ik vluchtte weg van alle ellende, om maar niks te hoeven voelen.
Zelf vind ik het lastig om een koopverslaving te herkennen. Bij mij is het te zien aan het extreme gedrag van kopen en activiteiten doen. Dit is dan in combinatie op momenten dat ik mezelf echt klote of ongelukkig voel. Goede vrienden herkennen dit nu bij mij en weten dan als ik ‘nee’ zeg ik ook echt niet kan wegens geld.
Ook kan je het bij mij herkennen aan ongeopende brieven. Als ik mijzelf echt klote, laat ik die links liggen en ga ik afleiding zoeken om mezelf beter te voelen (het meeste kost geld). Oooh en kom ik elke week met nieuwe kleding of nieuwe apparatuur aansjouwen, dat zijn de alarmbellen.
Heb je tips voor meiden/vrouwen met jouw probleem?
De beste tip die ik kan geven is: praten. Jarenlang wist ik zelf niet wat er met mij aan de hand was, maar toen ik het wist, durfde ik het niet. Ik was zo bang voor hun oordeel en om de mensen die dichtbij mij stonden, kwijt te raken. Bang om weer alleen te zijn.
Toen ik eenmaal begon te praten, was dat het begin van mijn nieuwe leven. Momenteel worstel ik nog vaak zat met de zucht naar het kopen van spullen om mezelf beter te voelen. Maar ik weet nu veel beter hoe daar mee om te gaan.
Leer jezelf kennen, met of zonder hulp. Ga op onderzoek uit en kijk waar je valkuilen liggen. Mijn valkuil is bijvoorbeeld de maand november. Ik voel me dan sneller somber en alleen. Vriendinnen en familie weten dit en vangen mij dan meer op. Heb ik dan drang, dan bel ik hun op en bespreek ik het. Bij gevallen waarbij je een bon krijgt, bewaar ik die. Bij gevallen zoals reizen, leg ik mezelf bedenktijd op. Dit gaat niet altijd foutloos maar dat is het leven waarin we dalen en pieken hebben.
De dalen mogen er zijn, die horen erbij. Probeer ze te accepteren en als je dat kan, dan kan je ervan leren. Vanuit de dalen, kun je gaan klimmen en de piek bereiken. Op die piek straal je en kijk je terug naar de weg waarvan je gekomen bent. In elke dal schuilt een levensles en als je die kunt vinden, dan kan je groeien en leren leven met een verslaving.
Wil je meer weten over een koopverslaving, heb je vragen aan Diana, of wil je iets tegen haar zeggen? Doe dat dan gerust in de reacties hieronder. Meer lezen? Bezoek dan de website van Diana. Zie je foutjes? Laat het ons dan ook weten! Wil je op de hoogte blijven? Dat kan via Facebook en Instagram.
