We lopen over de brug. Ik probeer vaart te maken om naast haar te gaan lopen. “Can I ask you something?” Ze draait zich om. “Did you live here during the war?” Ze kijkt mij aan. “Yes I lived here and I am still here”. Ze begint te vertellen; over de oorlogsjaren, hoe ze moest rennen tijdens een luchtalarm en hoe ze een van haar vriendinnen familie is verloren. Ik krijg rillingen over mijn hele lichaam. Weer even lijkt de oorlog enorm dichtbij.
Toen mijn reisgenoot Tom (waar ik ook door Oostenrijk en India mee reisde) aankaartte om een roadtrip door de Balkan te maken zei ik meteen ja. Ik ben altijd in voor avontuur en was alleen ooit nog maar in een klein deel van Montenegro (vooral aan de kust) geweest. De rest van de landen had ik nog niet gezien, dus waarom niet?
Zonder enig plan gingen we begin juni op pad. Nadat we een paar toeritsiche plekken in Duitsland (onder andere Königssee in Duitse deelstaat Beieren) en Oostenrijk hadden bezocht probeerde we een route te maken.
Citytrip Sarajevo
Tom wilde graag naar Sarajevo. “Je weet toch wel wat er daar allemaal is gebeurd?” vroeg hij aan mij. En met deze vraag begon het eigenlijk allemaal.
Natuurlijk wist ik wel iets van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Srebrenica. Ik had gehoord van de Val van Srebrenica, maar ik besefte mij daarbij ook dat ik maar bar weinig wist van wat er nou precies gebeurd was. Ergens voelde ik mij dommig. Had ik niet opgelet tijdens de geschiedenislessen, was ik te jong geweest toen dit allemaal gaande was, of had ik mij er simpelweg gewoon niet in verdiept? Gaandeweg gesprekken en na het raadplegen van google werd ik wijzer. Eenmaal in Sarajevo aangekomen besloten we de stad te verkennen.
Verken met Sarajevo Walking tours gratis de stad Sarajevo (inclusief lokale gids)
We boekten een gratis tour via Sarajevo Walking Tours. Helaas hadden we maar weinig tijd en konden we daardoor niet deelnemen aan de ‘War stars & new times free Sarajevo walking tour’ (tour vooral gericht op de Bosnische burgeroorlog), maar besloten we wel de ‘East meets West free walking tour’ (algemene Sarajevo tour) te doen.
Iedere dag start deze tour bij de Sarajevo City Hall. In ongeveer 2 uur leer je de stad kennen, je gaat langs de belangrijkste spots van de stad (onder andere Latin Brigde) en je kan vragen stellen aan een lokale gids. Als je een keer naar Sarajevo gaat, is zo’n tour boeken een echte aanrader.
In alle eerlijkheid vond ik de verhalen over de gebeurtenissen uit 1900 niet eens zo interessant, maar het gesprek met de Bosnische gids Merima Dervisvegovic (zie foto hieronder) is mij zeker bij gebleven.
In gesprek met Merima over De Bosnische burgeroorlog
Aan het einde van de tour had ik een gesprekje met haar over De Bosnische burgeroorlog. Merima is misschien twee of drie jaar ouder dan ik en dat maakte dat haar verhaal over deze oorlog veel meer binnen kwam dan wanneer je leest of hoort over bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog.
Zo vertelde ze dat ze tussen 1992 en 1995 met haar familie in Sarajevo was blijven wonen. Ondanks dat Sarajevo regelmatig werd beschoten vanuit de bergen, ging ze gewoon naar school en probeerde ze zo normaal mogelijk haar leven te leiden. In de kroeg in haar buurt was een kleine school gemaakt waar de buurtkinderen onderwijs kregen. Echter kreeg ze maar twee uur per dag onderwijs, omdat de straten van Sarajevo alleen tussen zeven en negen uur s’morgens veilig waren.
Op de vraag of ze nog iemand beschuldigd (zo’n 20 jaar naar de oorlog) schudde ze haar hoofd. Ze vindt dat ze met iedereen in Bosnië en Herzegovina, ongeacht geloof, gewoon verder moeten gaan. Het verleden moet afgesloten worden, hoe moeilijk dat ook is. Meriva is moslims en vandaag de dag zou ze prima met een Servische jongen kunnen daten. Maar haar ouders zouden haar daar zeker geen schouderklopje voor geven.
Bosnische koffie drinken in de oude stad van Sarajevo
Na twee uur eindigde de tour in de oude historische stad van Sarajevo. We kregen een map met restaurant informatie voor tijdens de lunch. De oude stad is prachtig en zeker leuk om even door heen te lopen. Helaas hadden wij een beetje pech met het weer en begon het net te regenen. Desalniettemin zou ik iedereen die een roadtrip door de Balkan maakt een bezoek aan Sarajevo aanraden. Het is toch een stukje geschiedenis wat in Sarajevo ligt. En of je daar nou veel of weinig van weet? Wat maakt het uit? Je bent namelijk nooit te oud om (bij) te leren…
Na een typische Bosnische kop koffie vervolgen we onze reis richting de stad Mostar. Ik zit bijna met mijn neus tegen de vooruit. Over de wegen rijden in Bosnië en Herzegovina is zeker geen straf. Ik kan niet wachten op een nieuw avontuur. De natuur en de uitzichten zijn prachtig. Het geeft een gevoel van vrijheid. Even dwalen mijn gedachten af en denk ik terug aan de stad Sarajevo. De kogelgaten in de muren, de verlaten gebouwen en de oorlogsverhalen van Merima. Dan pas komt het besef; vrijheid is zoveel meer waard dan geld ooit zou zijn..
Wil je meer Balkan landen bezoeken? Lees dan het artikel: Balkan roadtrip: 3-weekse reisroute + de tips!
